Een stem met een prijskaartje…

Straks brengen we onze stem uit. Het lijkt erop dat veel alternatieve en ‘spirituele’ mensen op Forum voor Democratie gaan stemmen. Ik zie het voortdurend langskomen op Facebook, van vrienden, van collega’s, vrienden van vrienden, ga maar door. ‘Die ook al…’ denk ik dan. Het argument? Forum, met Thierry Baudet en Wybren van Haga, is het meest consequent tegen de coronamaatregelen en dat spreekt mensen in het alternatieve circuit aan. Een proteststem dus, maar wel een met een prijskaartje. Een stem voor Baudet is ook een stem voor racisme, voor antisemitisme en vreemdelingenhaat, voor ‘eigen groep eerst’. En het is een stem tegen klimaatbeleid.

Hoe is dit te verenigen? Alternatieve en spirituele mensen, die waren toch juist vóór schone lucht, vóór een schone aarde, voor een wereldomspannend bewustzijn en solidariteit met armere landen en andere culturen. Dan zou je toch zeggen dat racistische en milieuonvriendelijke standpunten je afschrikken. Maar zo is het niet. Sinds ze zich in coronascepsis hebben vastgebeten, is het onder alternatieve genezers, coaches en lichtwerkers niet meer vreemd om klimaatscepsis te omarmen en racisme te gedogen. Meestal niet openlijk maar via allerlei complotfantasieën.

Klimaatscepsis wordt bijvoorbeeld verspreid door kritiek op internationale richtlijnen voor duurzaamheid (zoals Agenda 21/30 van de Verenigde Naties en de ‘Great Reset’ van het World Economic Forum, en soms ook het Klimaatakkoord van Parijs). Geen internationale bemoeizucht, is de samenvatting van de kritiek, want dan krijgen we een wereldregering, een New World Order. Klimaatbeleid wordt dan vooral gezien als nog meer beperkingen en nog meer regelgeving. ‘Geen klimaatnonsens!’ zeggen extreem-rechtse politici, Baudet en Wilders in Nederland en Trump in Amerika. Hoe we lucht en biodiversiteit nog kunnen redden zónder internationale afspraken en beperkingen, daar wordt in alle complotretoriek geen oplossing voor gegeven.

Racisme en antisemitisme sluipen binnen via – alweer – complotverhalen. Een voorbeeld is Tijn Touber (47.000 likes, 49.000 volgers) die tijdens een meditatie het boek De Protocollen van de Wijzen van Zion aanprijst. Het boek laat volgens hem precies zien wat er nu in de wereld gebeurt, een aanrader om onze tijd te begrijpen, niet leuk maar goed om te lezen. En door met de meditatie. (het filmpje is inmiddels verwijderd)

Mijn hemel, de Protocollen! Touber vertelt het met liefdevolle blik maar heeft het wel over een van de basisteksten van het antisemitisme, een boek dat door de Nazi’s werd gebruikt als rechtvaardiging om Joden zwart te maken (en uit te roeien). In deze tekst ontvouwen Joodse samenzweerders hun plannen om de wereld te veroveren. In werkelijkheid is het een vervalsing, door een Russische antisemiet geschreven om Joden in kwaad daglicht te zetten en om Europa te ontregelen. Dat het een vervalsing is, is gewoon aan te tonen.

Wist Tijn Touber dit niet? Hij maakt zeker geen racistische of antisemitische indruk. Waarschijnlijk gaat het hem vooral om de complottheorie die in het boek gepresenteerd wordt. Maar dan heeft hij zijn huiswerk niet gedaan. De geschiedenis van de Protocollen en de motieven erachter zijn zo te vinden. Hij is niet de enige die de Protocollen propageert. Ze beleven een ware comeback. Het was al jaren zo dat extreem-rechtse mensen het geschrift aanprijzen, maar nu hebben alternatieve en spirituele mensen zich daarbij gevoegd. Nemen die de racistische en antisemitische implicaties voor lief? Er zijn eigenlijk maar twee mogelijkheden: of je hebt je er niet genoeg in verdiept, of je vindt het acceptabel. In het laatste geval zou ik zeggen: kom er dan ook voor uit.

Maar ervoor uitkomen dat je racisme oké vindt of anders in elk geval op de koop toe neemt, dat gebeurt alleen in extreem-rechtse kringen. In het spirituele circuit draait men er vooral omheen. Daar worden liefde, vrijheid en verbinding gepreekt. ‘Stem voor vrijheid’, wordt er geroepen (bijv. bij Vrouwen voor Vrijheid, 14.000 likes, 15.000 volgers). In de context van corona betekent dat dus op Baudet (‘Nederland weer vrij’). Vervolgens stem je dus voor afscheiding, de witte bevolkingsgroep boven de anderen plaatsen, tegenwerken van klimaatbeleid, enzovoort. Is het dat echt waard?

Blijkbaar wel. Als je de pagina’s van life-coaches, lichtwerkers en liefdesbrengers ziet, zie je niet gauw openlijk racisme, maar wel verdekt. Bijvoorbeeld in de grote en kritiekloze bewondering van Trump, de president die witte knokploegen steunde, die de democratie aan zijn laars lapte en alles deed om de verkiezingen te manipuleren. Er wordt nog steeds beweerd dat hij de verkiezingen heeft gewonnen en dat hij een geweldige president was. De meest wilde verhalen worden geloofd, zoals dat hij waarschijnlijk alsnog door het leger aan de macht geholpen wordt. Dat had op 4 maart zullen gebeuren, maar er gebeurde natuurlijk niets. Er zal vast weer een nieuwe datum geprikt worden. Mensen die dit hoopvol op Facebook plaatsen, staan er dus achter dat een verkiezingsuitslag genegeerd wordt en het leger de verliezer alsnog in het zadel mag helpen. Zo wordt in extreem-rechtse én in spirituele kringen over democratie gedacht.

De spirituele bewonderaars trappen er met open ogen in. Ze preken licht, liefde en verbinding, maar bewonderen Trump die juist angst, haat en verdeeldheid zaait. En nu gaan ze Baudet stemmen, de man die ons onze vrijheid teruggeeft, de man die Trump nadoet door ook vooraf al twijfel te zaaien of de verkiezingen wel eerlijk zijn, die oproept volmachtstemmen te ronselen, die racisme en antisemitisme niet schuwt. Het is een fikse prijs voor de vrijheid die hij belooft.

In het verkiezingsprogramma van Forum staat over buitenlands beleid: ‘alleen in ons eigenbelang’. Stel dat een vriend van je zegt: ‘Ik wil nog alleen iets voor je doen als het in mijn eigen belang is’, zou je die vriend dan nog vertrouwen? Een keuze voor Forum is een keuze voor verrechtsing, discriminatie en verdeeldheid. Is dat vrijheid? Hoogstens een versimpelde invulling daarvan: doen waar je zin in hebt. Als je wilt dat coronabeleid anders wordt: er zijn meer partijen die dat willen. Als je een stem uitbrengt, vraag je dan ook af of je hardop durft uit te spreken wat de consequenties van je stem eigenlijk zijn.